विशाल बस्नेत
महोत्तरी, २७ मङ्सिर ।
मधेस आन्दोलनको समयमा असई थमन विकलाई लखेटी–लखेटी हत्या गरेको ९ वर्षपछि जिल्ला अदालत महोत्तरीमा सुनुवाइ प्रारम्भ भएको छ ।
सोमवारदेखि सुरु भएको बहसकै क्रममा मृतक विककी पत्नी शोभा आफ्नो ११ वर्षीय छोरासँगै जिल्ला अदालतमा न्याय पाइने आशा बोकेर मङ्गलवार दिउँसो उपस्थित भइन् ।
यो बहस निष्कर्षमा नपुगेउन्जेल जारी रहने जिल्ला अदालत महोत्तरीले जनाएको छ ।
यो अवधिमा विक हत्याका अभियुक्तहरू जनप्रतिनिधि बनेका छन् भने २०७९ को निर्वाचनमा पनि हत्याका मुख्य योजनाकार भनिएका लक्ष्मी महतो कोइरी सङ्घीय संसद्मा निर्वाचित भए ।
हत्या आरोप लागेका आरोपितहरूलाई अदालतले साधारण तारेखमा छाडेको र कानुनी छिद्रबाट निर्वाचनमा होमिएकाहरूले कानुनलाई नै चुनौती दिएको देखिएको छ ।
यस मध्यको घटना हो, लक्ष्मी महतो कोइरी । यसअघि जिल्ला अदालतले कोइरीलाई धरौटीमा छाड्न दिएको आदेशलाई जनकपुर उच्च अदालतले भने उल्टाइदिएको थियो ।
कोइरी सग्लन भएको यथेष्ट प्रमाणहरू भएको बताउँदै उच्च अदालतले २०७७ मा पुर्पक्षका लागि जेल चलान गर्नुपर्ने कोइरीविरुद्ध आदेश सुनाएको थियो ।
अदालतले समेत फरार सूचीमा राखिरहेको बेला निर्वाचनको मनोनयनको अघिल्लो रात नेकपा एमालेबाट टिकट लिएर मैदानमा उत्रिएका कोइरी निर्वाचित भए । पछि सङ्घीय संसद्ले फौजदारी अभियोग लागेका जनप्रतिनिधिहरूलाई निलम्बन गरेपछि कोइरी पनि निलम्बनमा परे ।
तर, अदालतको आदेशलाई चुनौती दिँदै थुनामा बसेर अनुसन्धानमा सहयोग गर्नुपर्ने ठाउँमा कोइरी फरार भए ।
विभिन्न कानुनी आधारका बाबजुद पनि आरोपितहरूले खुलेआम चुनौती दिइरहेको बेला जिल्ला अदालतमा प्रारम्भ भएको बहसलाई आम मानिसले निकै चासोका साथ हेरेका छन् ।
पतिको हत्या हुँदा ३ वर्ष रहेका छोरालाई थमन पत्नीले साथ ल्याएर जिल्ला अदालतको शरणमा आइपुगेकी छन् । जिल्ला अदालतबाट न्याय पाइने झिनो आशा रहेको थमन पत्नी शोभाले बताइन् ।
‘विभिन्न जिल्ला र अदालतमा आशा जगाउने फैसला पनि भएका छन्,’ उनले भनिन्, ‘जिल्ला अदालत महोत्तरीले पनि न्याय दिलाइदिनेमा झिनो आशा छ ।’
मधेस आन्दोलनको समय २०७२ सालमा आन्दोलनकारीहरूको झडपका क्रममा घाइते असई विकलाई उपचारको लागि जनकपुर लैजाँदै गर्दा एम्बुलेन्सबाट थुतेर धानवारिमा लखेट्दै निर्ममतापूर्वक हत्या गरिएको थियो ।
तर, उक्त घटनाका मतियारहरूले अहिलेसम्म उन्मुक्ति पाउनु दुःखद रहेको गुनासो छ । ‘एउटा राष्ट्रसेवक देशको लागि लड्दा–लड्दै मरेको भए मन बुझाउने बाटो हुन्थ्यो । तर, यहाँ त जानीजानी हत्या गरिएको छ,’ शोभाले भनिन् ।
महोत्तरी आउनुभन्दा दुई दिनअगाडि उनी न्याय माग्न सङ्घीय राजधानी काठमाडौँसमेत पुगेकी थिइन् ।
उक्त घटनाका मुख्य योजनाकार भनिएका लक्ष्मी महतो कोइरी पक्राउ पर्न नसकेपछि उनी सरकारलाई दबाब दिन काठमाडौँ पुगेकी थिइन् ।